W Polsce system oświaty działa na podstawie oddzielnej ustawy – zobacz Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)
System ten obejmuje przedszkola, szkoły podstawowe, gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne (są to m.in.: zasadnicze szkoły zawodowe, technika, licea ogólnokształcące, szkoły policealne), instytucje kształcenia ustawicznego oraz inne instytucje oświatowe czy kolegia.
Należy zaznaczyć, że w polskim systemie oświaty istnieją także szkoły podstawowe, gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne, które są przeznaczone dla dorosłych.
czytaj więcej>>w zawodach
nieformalnym
na rynku UE
Kształcenie nieformalne to nabywanie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych w toku różnorodnych aktywności poza zorganizowanymi formami kształcenia się (osobiste doświadczenia, książki, internet).
Uczenie się nieformalne jest ujmowane jako ciąg czynności, podejmowanych w celu samodzielnego nauczenia się czegoś, i/lub jako proces uczenia się, który towarzyszy innej aktywności (np. pracy, uczestnictwu w różnych wydarzeniach lub aktywności o charakterze rekreacyjnym).
W związku z coraz szybszym rozwojem techniki i pojawianiem się nowych urządzeń powszechnego użytku wzrasta znaczenie uczenia się nieformalnego, które umożliwia zwykłemu człowiekowi korzystanie w szerszym zakresie z najnowszych osiągnięć technologii (np. technologie informacyjne, multimedia, internet).
Zmiany w szkolnictwie zawodowym polegają na zwiększeniu dostępności kształcenia zawodowego i ustawicznego przez znacznie szersze otwarcie systemu na pozaszkolne formy kształcenia oraz na potwierdzanie efektów uczenia się uzyskanych przez osoby dorosłe również w ramach uczenia się nieformalnego (egzaminy eksternistyczne).
Egzaminy eksternistyczne
Od 1 stycznia 2013 r. kwalifikacje w zawodzie można uzyskać także w drodze egzaminów eksternistycznych. W tym trybie odbywać się mogą zarówno egzaminy potwierdzające kwalifikacje wyodrębnione w danym zawodzie, jak i egzaminy z zakresu kształcenia ogólnego w zasadniczej szkole zawodowej.
Podstawa prawna:
ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 205, poz. 1206),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2012 r. w sprawie egzaminów eksternistycznych (Dz. U. Nr 0, poz. 188).
Egzaminy eksternistyczne to oferta skierowana do osób dorosłych. Może do nich przystąpić każdy, kto ukończył 18 lat.
Na podstawie egzaminów eksternistycznych można uzyskać:
świadectwo ukończenia szkoły podstawowej;
świadectwo ukończenia gimnazjum;
świadectwo ukończenia liceum ogólnokształcącego;
świadectwo potwierdzające kwalifikację wyodrębnioną w danym zawodzie w zakresie danej kwalifikacji;
dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe (po zgromadzeniu świadectw potwierdzających wszystkie wymagane w danym zawodzie kwalifikacje oraz legitymowaniu się odpowiednim poziomem wykształcenia, w zależności od wybranego zawodu – średnim lub zasadniczym zawodowym).
Kiedy mowa jest o „egzaminach eksternistycznych” bez bliższego określenia należy przez to rozumieć wszystkie egzaminy eksternistyczne z zakresu obowiązkowych zajęć edukacyjnych określonych w ramowych planach nauczania odpowiednio szkoły podstawowej dla dorosłych, gimnazjum dla dorosłych oraz liceum ogólnokształcącego dla dorosłych, oraz z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej.
Określenie „egzamin eksternistyczny zawodowy” zostało zarezerwowane dla egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, którego zdanie kończy się uzyskaniem świadectwa potwierdzającego daną kwalifikację zawodową. Egzamin eksternistyczny zawodowy zastąpił dotychczasowe egzaminy kwalifikacyjne umożliwiające uzyskanie tytułów zawodowych, przeprowadzane przez państwowe komisje egzaminacyjne powoływane przez kuratorów oświaty, zgodnie z przepisami rozp. MEN z dn. 03.02.2006 r. w sprawie uzyskiwania i uzupełniania przez osoby dorosłe wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach pozaszkolnych (Dz.U. Nr 31, poz. 216). Od 1 stycznia 2013 r. nie można już zdawać egzaminów kwalifikacyjnych na tytuł zawodowy i tytuł mistrza.
Do egzaminu eksternistycznego zawodowego jest dopuszczana osoba, która ukończyła gimnazjum albo ośmioletnią szkołę podstawową oraz co najmniej dwa lata kształciła się lub pracowała w zawodzie, w którym wyodrębniono daną kwalifikację zgodnie z klasyfikacją zawodów szkolnictwa zawodowego.
Wymóg dwóch lat kształcenia się lub pracy w zawodzie obejmuje łącznie okresy kształcenia się np. w szkole prowadzącej kształcenie zawodowe i na różnego rodzaju kursach w zakresie tego zawodu oraz obejmuje okresy pracy w tym zawodzie.
Więcej na temat egzaminów eksternistycznych oraz egzaminów eksternistycznych zawodowych znajduje się na stronie internetowej Centralnej Komisji Egzaminacyjnej www.cke.edu.pl.
Mobilność edukacyjna obok mobilności pracowników staje się powszechnie akceptowanym elementem życia wielu europejskich obywateli.
By ją ułatwić stworzono portal dotyczący możliwości edukacyjnych w Europie – PLOTEUS (zobacz: ec.europa.eu
PLOTEUS dostarcza informacji o systemach edukacyjnych funkcjonujących we wszystkich krajach europejskich oraz Turcji, począwszy od szkoły podstawowej po studia doktoranckie i kursy zawodowe. Został utworzony w celu informowania i wspierania różnorodnych grup osób, w tym studentów, osób poszukujących pracy, rodziców, nauczycieli i pedagogów, które chcą studiować w Europie i mieszkać za granicą. Strona portalu podzielona jest na różne części: możliwości kształcenia, systemy edukacyjne, przeprowadzka do innego kraju oraz wymiana i stypendia. Portal stwarza możliwość kontaktu i bezpośredniego zadania pytania zespołowi PLOTEUS.
Portal może być użyteczny, jeśli chcesz poszerzyć swoje umiejętności i dowiedzieć się, jakie możliwości edukacyjne istnieją w Twojej dziedzinie lub gdzie jest dostępny konkretny kurs, który Cię interesuje. Portal PLOTEUS można również wykorzystać w celu zdobycia informacji na temat różnych projektów i programów dostępnych w Europie (np. Erasmus+, zobacz erasmusplus.org.pl) ułatwiających kształcenie i szkolenia zawodowe oraz studia w innym miejscu w Europie. Portal pozwala także uzyskać informację o grantach i programach stypendialnych dostępnych w całej Europie, przy jednoczesnym uwydatnieniu kryteriów kwalifikowalności.
Uzupełnieniem portalu PLOTEUS jest portal Europejskich Służb Zatrudnienia - EURES (zobacz: www.eures.europa.eu; www.eures.praca.gov.pl)
Mobilność przestrzenna pracowników staje się powszechnie akceptowanym elementem życia wielu europejskich obywateli. EURES pomaga w znalezieniu pracy za granicą, zarówno tymczasowej, jak i stałej, zapewniając specjalistyczne porady osobom rozważającym przeprowadzkę za granicę i odpowiadając na wszelkie pytania osób poszukujących pracy. Dział portalu EURES Nauka stanowi źródło użytecznych informacji na temat studiów za granicą.